ABS, ASR i ESP – co to znaczy i dlaczego jest takie ważne?
ABS, ASR i ESP to zaawansowane systemy bezpieczeństwa aktywnego, chroniące kierowcę przed wpadnięciem w poślizg. Działają niezależnie od kierowcy i chronią go automatycznie, w niebezpiecznych sytuacjach. W niniejszym artykule wyjaśnimy co to jest i jak działa ABS, ASR i ESP w samochodzie. Dlaczego są tak ważne dla bezpieczeństwa jazdy?
Prekursorem zaawansowanych systemów bezpieczeństwa jest system ABS.
Zaawansowany system bezpieczeństwa – system ABS, swoją karierę rozpoczął 40 lat temu (debiut w 1978 roku). ASR zadebiutował w latach 80 – tych, a ESP po raz pierwszy w 1995 roku. Każdy system był początkowo stosowany tylko jako element wyposażenia aut luksusowych. Wraz z upływem czasu, przede wszystkim dzięki rozwojowi elektroniki i miniaturyzacji, udało się znacząco zmniejszyć objętość elementów układu, a także ich koszt. Na świecie jest kilkunastu producentów, którzy dostarczają systemy ABS, ASR i ESP na pierwszy montaż do niemal wszystkich aut, produkowanych na świecie. Obecnie, w Europie, każdy fabrycznie nowy samochód osobowy, ma w standardzie układ ABS, ASR i ESP.
O czym warto wiedzieć? Jak wspomnieliśmy, na świecie jest wielu producentów systemów, przez co mają one różne nazwy, w różnych samochodach.
Zaawansowane systemy bezpieczeństwa – architektura w samochodzie
Zanim przejdziemy do szczegółowego opisu działania każdego z systemów, musimy napisać o architekturze.
Każdy system ma swój własny sterownik elektroniczny.
Jeśli w aucie jest system ABS i ASR – sterownik systemu ASR jest nadrzędny w stosunku do sterownika ABS.
Jeśli w aucie jest system ESP, to sterownik ESP jest nadrzędny w stosunku do sterowników ABS i ASR.
Przejdźmy do wyjaśnienia działania poszczególnych systemów. Postaramy się to zrobić bez suchych definicji. Wytłumaczymy to tak, żeby każdy posiadacz samochodu mógł to bez problemu zrozumieć.
ABS – co to znaczy?
ABS to skrót z języka angielskiego: Anti-lock Braking System. Co to jest ABS w samochodzie? To system zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania.
Jak działa ABS? Sterownik ABS zbiera informacje z czujników prędkości obrotowej koła, zamontowanych przy każdej piaście samochodu. Na podstawie wskazań z tych czujników, sterownik jest w stanie wykryć, że jedno z kół podczas hamowania, przestaje się obracać z taką samą prędkością, jak inne. Albo przestaje się obracać w ogóle (uległo zablokowaniu – wpadło w poślizg).
Po naciśnięciu hamulca kola nie powinny się zablokować. Powinny się obracać coraz wolniej, aż do całkowitego zatrzymania auta. Zablokowanie koła sprawia, że auto traci przyczepność do nawierzchni i ślizga się.
Jaką funkcję w pojeździe spełnia system przeciwblokujący ABS? W razie wykrycia poślizgu (zablokowania koła) system moduluje sposób hamowania. Pompa ABS zaczyna przerywać dopływ płynu hamulcowego do określonego zacisku. Zamiast standardowego hamowania, prowadzone jest hamowanie pulsacyjne. Dzięki temu system ABS przywraca przyczepność koła do nawierzchni. Kiedy koło przestanie się ślizgać, układ ABS wraca do standardowego hamowania. Działanie ABS jest wyczuwalne przez kierowcę – czuć bardzo szybkie drżenie pedału hamulca.
z jakim układem samochodu osobowego współpracuje system przeciwblokujący abs? Oczywiście, z układem hamulcowym. Ale także z układami ASR i ESP oraz z układem TMPS (pomiaru ciśnienia powietrza w kołach). Wszystkie te układy czerpią informacje z czujników prędkości obrotowej przy piastach kół (czyli czujników ABS).
Co to jest ASR w samochodzie?
ASR – co to znaczy? ASR to skrót od angielskich słów Acceleration Slip Regulation. System ASR w samochodzie zapobiega poślizgowi kół napędzanych. Jego działanie jest niezbędne podczas ruszania ze śliskiego miejsca, albo podczas przyspieszania na śliskiej nawierzchni. Kiedy koła tracą przyczepność na śliskiej nawierzchni, to wpadają w poślizg. Pojawia się zjawisko, zwane popularnie „buksowaniem”. Sterownik ASR wykorzystuje te same czujniki, co ABS, czyli czujniki prędkości obrotowej koła. Kiedy sygnał z któregoś ze sterowników wskaże, że doszło do poślizgu, ASR przyhamowuje koło, aż odzyska ono przyczepność.
ESP – co to znaczy?
Co to jest ESP w samochodzie? System ESP w aucie to najbardziej zaawansowany system bezpieczeństwa, chroniący kierowcę przed wpadnięciem w poślizg podczas jazdy. Kierowca nie zdaje sobie sprawy z tego, kiedy działa układ ESP w samochodzie. A działa on przede wszystkim wtedy, gdy samochód porusza się po łukach drogi i po zakrętach.
ESP co to znaczy? Skrót to Electronic Stablity Program.
Układ ESP w samochodzie ma zaawansowany sterownik, który stale zbiera dane z szeregu czujników. To czujniki prędkości obrotowej ABS, czujnik żyroskopowy, czujnik przyspieszenia, czujnik położenia kierownicy i inne.
Jak działa układ ESP w samochodzie? W razie wykrycia poślizgu, układ zazwyczaj przyhamowuje przeciwległe koło. Pozwala to odzyskać stabilność i właściwy tor jazdy.
W najnowszych samochodach ESP ma także możliwość sterowania silnikiem oraz pracą (automatycznej) skrzyni biegów.
ABS, ASR i ESP to dziś standardowe systemy zaawansowanego bezpieczeństwa. Trzeba jednak pamiętać o tym, że nie zastąpią one ostrożności i przewidywalności u kierowcy. Poza tym nie zadziałają we właściwy sposób, jeśli auto ma uszkodzone, stare hamulce i zużyte opony.
Przeczytaj również: Stabilizacja toru jazdy, wszystko co musisz wiedzieć o ESP
Dbaj o stan techniczny auta i o swoje bezpieczeństwo – zapraszamy do IRMAR
Jeśli na desce rozdzielczej Twojego auta pojawiła się kontrolka ostrzegająca o niewłaściwej pracy układu ABS, ASR lub ESP – zapraszamy do IRMAR. Zdiagnozujemy problem i naprawimy go.
W IRMAR wykonujemy też wszystkie inne naprawy, mające wpływ na stan techniczny i bezpieczeństwo Twojego samochodu.